Een korte geschiedenis van het landgoed Enghuizen

De geschiedenis van het landgoed Enghuizen gaat terug tot 1326.
Enghuizen is dan een zadelleen d.w.z.: aan de leenheer moet als tegenprestatie voor het gebruik jaarlijks een gezadeld paard geleverd worden. Het kasteel dat er dan staat, is een havezate of een ridderhofstede. 

Ruïneresten kasteel Enghuizen

Het latere “kasteel” is in 1835 gebouwd. Dit was geen echt kasteel maar een groot rechthoekig gebouw in Italiaanse stijl. Aan het eind van de oorlog werd het beschadigd door een luchtaanval van de RAF. Vlak na de oorlog werd het gedeeltelijk door brand verwoest. De restanten werden in 1948 afgebroken. Op het landgoed staat nog een aantal andere gebouwen: het Tuinhuis en bij de waterpartij ligt het Jagershuis. Het is mogelijk eertijds een herberg geweest. Maar voordien was dit het theehuis van het kasteel. Verder is er nog een gebouw dat vroeger dienst deed als Koetshuis en stal.
De boerderijen in de omgeving van het landgoed dragen nog de landgoedkleuren: oker en rood op de luiken.

Illustratie: © Louis Radstaak

Het landschap is afwisselend: bos en in cultuur gebrachte gedeelten, een typisch ‘kampenlandschap’! Op de hogere, droger zandruggen ontstonden de nederzettingen. Ook boeren bouwden hun boerderijen vooral op zanderige gedeelten. Zij leefden van akkerbouw en veeteelt.
De edelen verkozen een drassiger verblijf, daar kon men namelijk een door grachten omgeven kasteel bouwen. Dat kunnen we nu dus zien aan de vijverpartij van het vroegere kasteel. Enghuizen heeft ook een kleiige ondergrond. Vooral bij nat weer is dat goed te merken.

De opzet van het park is sinds de aanleg in het midden van de 19de eeuw vrijwel niet gewijzigd. Wel is het in verwaarloosde toestand geraakt. Inmiddels is het beheer van de laatste jaren erop gericht om het park te revitaliseren. Dichtgegroeide zichtassen zoals de Moslaan zijn weer open gemaakt. Lanen worden van onkruid ontdaan. Parkweides worden vrijgemaakt. Oorspronkelijk vrijstaande, solitaire bomen komen weer in het zicht. Om de bossen weer vitaal te krijgen worden ze uitgedund. Een gunstig neveneffect van dit beheer is de toename van de botanische variatie.
 
Ruud Kaper